Những
điều cần biết để phòng chống bệnh Sốt xuất huyết cho gia đình và
cộng đồng
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm, cấp tính
gây dịch do vi rút gây ra. Bệnh lây từ người bệnh sang người lành do muỗi
vằn ( Aedes aegypti) đốt/ cắn.
Bệnh sốt xuất huyết xảy ra quanh năm nhưng
thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, từ tháng 4 đến tháng 11. Hiện nay,
mưa nhiều dịch sốt xuất huyết đang bước vào thời kỳ cao Bệnh thường gây ra dịch
lớn, làm nhiều người mắc cùng lúc, gây khó khăn cho việc chăm sóc và chữa trị,
có thể gây tử vong cao, đặc biệt là trẻ em.
Bệnh làm giảm sức lao động, làm thiệt hại về
kinh tế, xã hội, chi phí điều trị trung bình cho một bệnh nhân sốt xuất huyết
từ 100.000đ đến 2.000.000đ.
Ai cũng có thể mắc sốt xuất huyết nhất là
những người sống trong vùng có dịch.
Trẻ em từ 1- 15 tuổi dễ bị mắc, nếu mắc sẽ
nặng hơn.
Bệnh sốt xuất huyết chưa có thuốc điều trị đặc
hiệu, chưa có vắc xin phòng bệnh. Vì vậy việc phòng bệnh là khâu vô cùng quan
trọng.
I. Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết ( muỗi vằn) có những đặc
điểm:
Muỗi vằn là thủ phạm truyền vi rút gây nên
bệnh sốt xuất huyết.
Muỗi vằn màu đen, trên thân và chân có những
đốm trắng.
Muỗi vằn trú đậu trong nhà, trên quần áo, chăn
màn, dây phơi và đồ dung trong nhà.
Muỗi vằn hút máu vào ban ngày, mạnh nhất vào
sáng sớm và chiều tối.
Muỗi vằn đẻ trứng trong các dụng cụ chứa nước
do chính con người làm ra ở trong và xung quanh nhà như: Bể, chum, vại/lu,
khạp, giếng, phuy, các đồ vật phế thải có nước như lọ hoa, bát kê chân chạn (
bẫy kiến), lóp xe, vỏ dừa…
II Triều chứng nhận biết và cách xử trí:
1. Thể bệnh nhẹ: Sốt cao đột ngột từ 390C trở lên kéo dài trong 2-7
ngày liền, khó hạ sốt, đau đầu dữ dội vùng trán, đau sau nhãn cầu, có thể có
dấu hiệu phát ban không kèm theo ho, sổ mũi.
2. Thể nặng hơn: Bao gồm các dấu hiệu trên, kèm theo:
+ Dấu hiệu xuất huyết: Chấm xuất huyết ngoài
da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, vết bầm chỗ tiêm, nôn ra máu, đi ngoài
phân đen…
+ Đau bụng, buồn nôn, chân tay lạnh, vật vã,
hốt hoảng.
Đưa ngay người ốm đi khám bệnh.
Trường hợp nhẹ có thể chăm sóc tại nhà,
như sau:
+ Nghỉ ngơi tại nhà.
+ Cho uống nhiều nước, uống dung dịch Oresol,
nước trái cây càng tốt. Cho ăn nhẹ: Cháo, súp, sữa.
+ Hạ sốt Paracetamol, lau người bằng nước ấm
khi sốt cao.
+ Không dùng hạ sốt với Aspirin để hạ sốt
Theo dõi nếu có bất kỳ dấu hiệu xuất huyết nào
hoặc diễn biến nặng hơn ( li bì, bứt rứt, vật vã, chân tay lạnh, đau bụng, nôn
nhiều) cần đưa đến đến bệnh viện ngay để được chữa trị kịp thời.
III. Phòng bệnh sốt xuất huyết:
1. Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt
bọ gậy/lăng quăng:
+ Thả cá vào tất cả các vật chứa nước trong
nhà ( bể, giếng, chum, vại/lu) để giệt bọ gậy ( lăng quăng)
+ Thu gom, hủy đồ phế thải xung quanh nhà như:
Chai, lọ vỡ, ống bơ, vỏ dừa…. Lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
+ Thay nước, lau cọ chum, vại/lu… hàng tuần
+ Bỏ muối vào bát kê chân chạn ( bẫy kiến),
cho cát ẩm vào lọ hoa
2. Phòng muỗi đốt. Mọi người có thể tự bảo vệ mình, phòng muỗi
đốt bằng cách:
- Mặc quần áo dài tay.
- Ngủ trong màn kể cả ban ngày.
- Dùng hương muỗi, bình xịt diệt
muỗi.
- Cho bệnh nhân nằm màn, tránh
muỗi đốt.
Dùng rèm che, mành tẩm hóa chất
diệt muỗi, che cửa để hạn chế và diệt muỗi